Jak unikać przeciążeń w instalacji elektrycznej i co je powoduje?

Wraz z uruchomieniem przez Thomasa Edisona w latach 80 XIX wieku, pierwszej elektrowni użytku publicznego rozpoczął się dynamiczny rozwój elektryfikacji. W ciągu kilkudziesięciu lat prąd elektryczny stał się powszechnie wykorzystywany w budynkach użyteczności publicznej, zakładach produkcyjnych i wreszcie prywatnych mieszkaniach oraz domach. Dziś bardzo ciężko jest nam sobie wyobrazić codzienność całkowicie pozbawioną elektryczności. 

Każdemu jednak czasem może się zdarzyć brak prądu, czego przyczyny mogą być rozmaite. Jedną z nich jest z pewnością przeciążenie instalacji. Poniżej w kilku słowach przyjrzymy się różnym przyczynom przeciążeń oraz sposobom na ich unikanie.

Przyczyny przeciążeń
Każda instalacja elektryczna musi być odpowiednio zaprojektowana, to właśnie założenia konstrukcyjne określają jakie obciążenie może znieść. Jeśli natomiast jest ono zbyt duże w stosunku do wspomnianych już założeń projektowych, to wówczas dochodzi do przeciążenia instalacji. Jedną z najczęstszych przyczyn przeciążenia instalacji jest podłączanie do prądu zbyt dużej ilości urządzeń. Bywa, że ze względu na wygodę i chęć zaoszczędzenia jak największej ilości czasu jednocześnie włączamy pralkę, zmywarkę, kuchenkę elektryczną, telewizor, komputer, radio, ładowarkę i strach jeszcze pomyśleć co jeszcze. Wtedy istnieje możliwość, że gospodarstwo domowe wkroczyło na prostą ścieżkę prowadzącą do przeciążenia instalacji. Nie trzeba jednak włączać wielkiej ilości sprzętów, by wywołać przeciążenie. Wystarczy jedno urządzenie, którego pobór mocy okaże się zbyt dużym obciążeniem dla instalacji. Chodzić tu może o dowolne urządzenie siłowe potrzebujące do rozruchu bardzo dużo mocy. Prowadzić to może na ogół do przegrzewania się przewodów, czego finałem jest często uszkodzenie całej instalacji.

Skutki przeciążeń
Przeciążenia instalacji mogą być niekiedy bardzo tragiczne w skutkach. Mogą prowadzić do np. przegrzewania się instalacji. Jeśli natomiast dochodzi do iskrzenia na stykach, może dojść do pożaru i tym samym do spalenia całej instalacji. Zresztą efekty przeciążeń mogą być różne, jednym z łagodniejszych z pewnością będą dużo większe rachunki za prąd, ale również może się to skończyć wymianą włączników lub gniazdek. Generalnie najmniej pożądanym skutkiem jest wymiana całej instalacji. Wiąże się to na ogół z dużymi kosztami.

Zabezpieczenia przed przeciążeniami
Jak zatem się uchronić przed tego typu sytuacjami? Przede wszystkim warto pamiętać o regularnych przeglądach instalacji. Dobrze, aby to właśnie fachowiec mógł rzucić okiem na jej stan i w razie czego podjąć odpowie kroki zaradcze. Jednak zawsze pierwszą linią obrony każdej instalacji są bezpieczniki. Chronią one przewody elektryczne i w razie potrzeby przerywają obwód elektryczny, tę funkcję pełnią głównie bezpieczniki przeciążeniowe. Inne ich typy to bezpieczniki przeciwprzepięciowe chroniące urządzenia przed przepięciami występującymi w sieci lub przeciwporażeniowe. Te ostatnie jak sama nazwa wskazuje, chronią osoby obsługujące dane urządzenia przed porażeniem prądem. Głównie jednak najczęściej stosowanym zabezpieczeniem w gospodarstwach domowych i w firmach są bezpieczniki przeciążeniowe.

Aby uniknąć przeciążeń, należy dbać przede wszystkim o jak najlepszy stan instalacji i jej zabezpieczeń. Jednak należy też pamiętać o tym, że każda instalacja ma swoje ograniczenia. Nie wolno więc podłączać do niej nieskończonej ilości urządzeń, a tym bardziej tych sprzętów, które mogą wymagać ponadprzeciętnego poboru energii. Obecnie instalacje elektryczne są w dość dobrym stanie i coraz rzadziej dochodzi do tak ekstremalnych wydarzeń, jak spalenie instalacji. Warto jednak pamiętać, że jej konserwacja i przegląd mogą zapobiec wielu niepożądanym sytuacjom.